الگوی راهبردی جاذبه توانباره صادراتی ایران در گروه D-8

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

2 دانش آموخته دکتری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

3 استادیار، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

4 دانشیار،‌ دانشگاه سمنان

چکیده

هدف این تحقیق شناخت الگوی راهبردی جاذبه توانباره صادراتی ایران در آن است. تحقیق رویکرد اسنادی دارد که مبتنی بر پایگاه داده‌های بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول، سازمان تجارت جهانی و انکتاد است و از نوع تحقیقات پس رویدادی که مبنای اقتصادسنجی است و بر پایه نظریه جاذبه، به داده‌های عینی واقعی کشورهای مورد نظر می‌پردازد. برازش الگوی راهبردی توانباره صادرات کالایی ایران با استفاده از مدل جاذبه صورت گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از معنا‌دار بودن رابطه متغیرهای درجه باز بودن اقتصاد، تولید ناخالص داخلی، میزان واردات، اندازه جمعیت، متغیر مشابهت، شاخص توسعه انسانی، سهم نیروی کار در صنعت، عضویت در WOT و تولید سرانه با میزان توانباره صادراتی ایران است و بی‌تأثیر بودن سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، سهم پژوهش در تولید ناخالص داخلی، هزینه آموزش عمومی و فاصله میان کشورهای گروه D-8 در این همگرایی است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Strategic Gravitation Model of Iran Export Potential in Integration D-8

نویسندگان [English]

  • Gholamhossein Khorshidi 1
  • Gholamabbas Alipourian 2
  • Seyyed Mahmood Hosseini 3
  • Aliakbar Aminbeydokhti 4
1 Associate Professor, Shahid Beheshti niversity, Tehran
2 PhD. Shahid Beheshti University, Tehran
3 Assistance Professor, Shahid Beheshti University, Tehran
4 Associate Professor, Semnan University
چکیده [English]

One of the convergence of the D-8 group cohesion is the aim of this study was to identify the effective strategic benchmarking of potential export of Iran in it. Research-based document database from the World Bank, IMF, WTO and UNCTAD is the basis of ex-post econometric investigation is based on the theory of gravity; it will be objective and desired states. The pattern of merchandise exports potential strategic fit of the gravity model has been used. The results indicate a significant association between the degree of openness of the economy, GDP, imports, population size, range overlap, Human Development Index, the share of labor in industry, membership in WOT and per capita production rate of export potential is. And no effect of FDI, the share of the GDP, the cost of public education and the gap between D-8 group of countries in this convergence is.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gravity Model
  • Strategic Model
  • Good Export
  • D-8 Countries

مراجع

 
1. آذربایجانی، کریم (1381).  "همگرایی اقتصادی-منطقه ای و تأثیر آن بر رشد کشورهای حوزه دریای خزر و جمهوری‌های قفقاز"، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 61،169-149.
2. آذربایجانی، کریم و کریمی هسنیجه، حسین (1382). جهانی‌شدن، یکپارچگی اقتصادی و مناسب‌ترین ترتیبات تجاری ـ منطقه‌ای برای اقتصاد ایران، فرصت‌ها و چالش‌ها، مرکز فناوری اطلاعات دانشگاه اصفهان.
3. اشرف­زاده حمیدرضا و یاوری کاظم, 1384, یکپارچگی اقتصادی کشورهای درحال‌توسعه؛ کاربرد مدل جاذبه با داده‌های تلفیقی به روش GMM و همگرائی, فصلنامه پژوهش‌نامه بازرگانی شماره 36 ص 28-1
 4. جلالی عبدالحمید و سلیمانی سعید .(1385) یکپارچگی تجاری ایران با کشورهای عضو اکو: کاربرد مدل جاذبه، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی سال ششم شماره 4
5. رحمانی میترا (1384). برآورد توان بالقوه تجارت ایران در گروه D- 8، فصلنامه پژوهش‌نامه بازرگانی ص 211-185
6. رحمانی، میترا(1385). "دستاوردهای تجاری تشکیل بلوک منطقه‌ای در مرکز قاره آسیا"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 38.
7. زاغیان، محمد و عسگری، منصور (1385)؛ "ارزیابی اثرات پیوستن ایران به موافقت‌نامه بانکوک بر صادرات غیرنفتی کشور"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 38.
8. طیبی، سید کمیل و آذربایجانی، کریم (1380). بررسی پتانسیل تجاری میان ایران و اوکراین: به‌کارگیری مدل جاذبه؛ پژوهش‌های بازرگانی، شماره 21.
9. طیبی، سید کمیل و معلمی، مژگان (1380). کاربرد یک مدل جاذبه؛ «آ سه ان» یکپارچگی تجاری در ملت‌های جنوب شرق آسیا نقش همکاری‌های منطقه‌ای در تنظیم اقتصاد جهانی: تجربه اتحادیه ملت‌های جنوب شرق آسیا (آ سه آن) مرکز فناوری اطلاعات دانشگاه اصفهان
10. طیبی، سید کمیل، کلباسی، حسن و طاهری حسن‌آباد، صالح (1382). اثرات ایجاد همگرایی بین ایران و بلوک‌های اقتصادی؛ کاربرد مدل جاذبه، مرکز فناوری اطلاعات دانشگاه اصفهان.
11. طیبی سید کمیل, عماد زاده مصطفی, شیخ بهایی آزیتا (1387) تأثیر صادرات صنعتی و سرمایه انسانی بر بهره‌وری عوامل تولید و رشد اقتصادی در کشورهای عضوOIC، فصلنامه بررسی‌های اقتصادی (پیاپی 17،85-106
12. شکیبایی، علیرضا و بطا، فاطمه (1388). "همگرایی اقتصادی در منطقه آسیای جنوب غربی"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 53، صص 47-23.
13. کریمی هسنیجه حسین (1386). یکپارچگی اقتصادی برای اقتصاد ایران کاربرد تحلیل خوشه‌ای, مجله تحقیقات اقتصادی شماره 81, ص 207-181
14. نجار زاده رضا، مهدوی راسخ  الهام (1389). بررسی تأثیر جهانی‌شدن بر توزیع درآمد در کشورهای عضو گروه دی هشت،فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی،شماره 54،  ص 87 
15. Abdouni Abdeljabbar and Hanchane Said (2004). The dynamics of economic growth and openness in developing countries: some empirical investigations from Panel Data Centre for Research on Dynamics, Economic Policy and Economics Resources (CEDERS), Université de la Méditerranée 14 avenue Jules Ferry, 13621 Aix-en-Provence. abdouni_abdeljabbar@yahoo.fr
16. Aitken; (1973). The Effect of the EEC and EFTA on European Trade: A Temporal Cross-Section Analysis. American Economic Review; 63, 881-892.
17.Akbari, Simin, (2012). Interaction Between Income Convergence and The Expansion of Trade Flows Between Iran and The Selected Blocks. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 6(10), 372-387.
18. Anderson, James R (1979). A Theoretical Foundation for the Gravity Equation. The American Economic Review, 69(1), 106- 116.
19. Arnon, Arir; Spirak and Weinblatt. (1996). The Potential for Trade between Israel, the Palestinians and Jordon. The World Economy; 19; 113-134
 20. Bahmani-Oskooee, Mohsen & Bolhassani, Marzieh & Hegerty, Scott W (2010). The effects of currency fluctuations and trade integration on industry trade between Canada and Mexico. Research in Economics, Elsevier, 62 (4), 212-223. -
21. Baier SL, Bergstrand JH. (2009). Bonus vetus OLS: a simple method forapproximating international trede-cost effects using the gravity equation. J Int Econ; 77(1): 77-85.
22. Bayoumi – Tamim and Eichengreen Barry (1995). Is Regionalism Simply A Fiversion? Evidence from The Evolution of the EC and EFTA: Nber w orking pepers, 5282
23. Bergstrand, Jeffrey h. (1989). The Generalized Gravity Equation, Monopolistic competition, and the factor-proportion theory im International Trade. The review of economics and statistics, 71(1), Published by the MIT Press
24. Bhattacharya, Swapan and Bhattacharyay, Biswa, (20070. An Empirical Analysis on Prospects and Challenges of BIMETEC- Japan Trade Integration. Asian Economics, 18, 509-536.
25. Bunt. MJG, Klaassen FJGM. (2007). The Euro effect on trade is not as large as commonly thought. Oxford B Econ Stat; 69(4): 473-96.
26. Bussière M, Fidrmuc J. Schnatz B  (2008). EU Enlargement and Trade Integration. Review of Development Economics - Wiley Online Library, 12, 562–576, August-
27. Chisik, Richard, (2012). Trade disputes, Quality choice and Economic Integration. International Economics, 1-48
28. Deardorff, V. Alan. (1995). Determinants of Bilateral Trade: Does Gravity Work is A Neoclassic World: NBER Working Paper, No, 5377.
29. Elliott DR. (2007). Caribbean regionalism and the expectation of increased trade: insights from a time-series gravity model. J Int Trade Econ Dev, 16(1), 117-36.
30. Feenstra. C Robert, Markusen. A and Rose. K Andrew (1999). Using the Gravity Equation to Differentiate among Alternative Theories of Trade. University of California. www. econ. Ucdvis. Edu.
31. Filippini, Carlo, Molini, Vasco, (2003). The Determinants of Aest Asian Trade Flows: A Gravity Equation Approach. Asian Economics, 14, 695-711
32. Ghosh M., Rao J. N. K. (2005). A Canada-US Customs Union: Potential Economic Impact in NAFTA Countries. Journal of Policy Modeling.
33. Grant JS, Lambert DM (2008). Do regional trade agreements increase members’ agricultural trade? Am J Agric Econ; 90(3), 765-82.
34. Gust, Christopher, Leduc, Sylvain, Vigfusson, Robert, (2010). Trade Integration, Competition, and the Decline in Exchange Rate Pass- Through. Monetary Economics 57, 309-324.
35. Helpman E, Krugman P. Market structure and foreign trade. Cambridge, MA: MIT Press 1985.
36. Henderson DJ, Millimet DL. (2008). Is gravity linear? J Appl Econ, 23(2), 137-72
37. Indira M. Hapsari and Carlos Mangun Sony (2006). Determinants of AFTA Member s Trade Flows and Potantial for Trade Diversion. Journal Asia-Pacific research and training network on trade working paper series, 21.
38. Kalirajan K. (2007). Regional cooperation and bilateral trade flows: anempirical measurement of resistance. Int Trade J, 21(2), 85-107
39. Kaur, S. & Nanda, P (2010). India’s Export Potential to Other SAARC Countries: A Gravity Model Analysis. Journal of Global Economy, 6(3), 167-184.
40. Kepaptsoglou K, Tsamboulas D, Karlaftis MG, Marzano V. (2009). Analyzing free trade agreements effects in the mediterranean region: a sure gravity model based approach. Transp Res Rec; 2097: 88-96.
41. Kucera David and Ritash Sarna (2006). Trade Union Rights, Democracy, and Exports:a Gravity Model Approach. Review of International Economics, 14(5), 859–882.  DOI: 10. 1111/j. 1467-9396.. 00627. x
42. Lampe M. 2008. Bilateral trade flows in Europe, 1857-1875: a new dataset. Res Econ Hist; 26(1), 81–155.
43. Lee H, Park I. (2007). In search of optimized regional trade agreements and applications to East Asia. World Econ, 30(5), 783-806.
44. Linneman H. An econometric study of world trade flows. Amsterdam: North-Holland Publishing Co. 1966.
45. Melitz, Jacques, 2008. Language and Foreign Trade. European Economic Review, 52, 667-699.
46. Park Soonchan, Park Innwon. (2008). Reform creating regional trade agreements and foreign direct investment: applications for East Asia. Pac Econ Rev, 13(5), 550-568.
47. -Rahman, Mohammad, (2003). A panel Data Analysis of Bangladesh Trade: The Gravity Model Approach. Annual Conference of the European Trade Study Group (ETSG2003), 11-13 sept 2003, Madrid, Spain
48. Razzaghi -Somayeh, Mohammad Ali, Motafakker, Yusef Sofi, (2012). The Determinants of Trade Flows between D-8 Group Members through Gravity Model, J. Basic. Appl. Sci. Res., 2(6)5726-5731, ©, TextRoad Publication, ISSN 2090-4304
49. Roberts BA. (2004). A gravity study of the proposed China-Asean free trade area. Int Trade J, 18(4), 335-53.
50. Roy, M & Rayhan, M. I. (2011). Trade Flows of Bangladesh: A Gravity Model Approach. Economics Bulletin, 31(1), 950-959.
51. Siliverstovs B, Schumacher D. Estimating gravity equations: to logor not to log?. Empir Econ 2008; 36(3), 645-690.  
52. Timbergen J. Shaping the world economy, New York, NY: Twentieth Century Fund 1962.
53. Toosi mandana, Reza Moghaddasi, Yazdani Saeed and Ahmadian Majid, (2009),Regionalism and ItsEffects on Iranian Agricultural Exports:The case of Economic Cooperation Organization. American Journal of Applied Sciences, 6(7), 1380-1384.  
54. WTO Secretariat (2011). Regional trade agreements.- www. wto. org/english/tratop_e/region_e/region_e. htm World Bank, (2000 to 2012), World Development Indicators.
55. WTO (2011) Secretariat, Regional trade agreements. http://www.wto.org/english/tratop_e/region
56. World Economic Out Look Database http://www.developing8.org/about-d-8/economic
57. UNCTAD ANNUAL REPORT (20000 to 2012). Uni t ed Nations Conference on Trade And Development
58. Effective factors on strategic model of Iran export potential in integration d-8(based on gravitation model)
59. Khorshidi Gh; Alipourian, G.A., Hosseini, S.M., Aminbeydokhti, A.A.
 
فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی
دوره 5، شماره 20
اسفند 1393
صفحه 53-77

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 اردیبهشت 1392
  • تاریخ بازنگری: 22 خرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 17 شهریور 1392

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار