الگوی خصوصی‌سازی ساختار اداره مناطق آزاد تجاری

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

     تاسیس مناطق آزاد تجاری یکی از شیوه­‌های جذب سرمایه­‌گذاری مستقیم خارجی و تسهیل اقتصاد آزاد است که زمینه رشد و توسعه اقتصادی را فراهم می‌­سازد. از همین رو، نحوه اداره مناطق آزاد تجاری دارای اهمیت زیادی خواهد بود. در ایران به موجب قوانین موضوعه، مناطق آزاد تجاری از طریق تاسیس یک شرکت دولتی که دارای کلیه اختیارات حاکمیتی به استثنای امور نظامی و امنیتی است، اداره می‌­شوند. به‌کارگیری شیوه متمرکز در اداره مناطق مزبور ایرادات جدی دارد که خود یکی از موانع نیل به اهداف چنین مناطقی است؛ به­‌نحوی­‌که، ضرورت بازنگری در نحوه اداره مناطق آزاد، ضرورت خصوصی‌­سازی ساختار اداره آنها را تایید می‌­کند. پس از تصویب قانون اجرای سیاست­‌های کلی اصل 44 قانون اساسی در کنار قوانین حاکم بر اداره مناطق آزاد تجاری، به نظر می­‌رسد پس از رفع برخی موانع، امکان واگذاری مدیریت به بخش خصوصی در این مناطق وجود دارد. واگذاری مذکور می­تواند در دو مرحله صورت پذیرد. در مرحله نخست ضمن بازسازی ساختاری سازمان اداره­کننده، وظایف حاکمیتی تمامی مناطق آزاد ایران به یک سازمان متمرکز و واحد محول و سازمان‌های فعلی مناطق بسیار کوچک شده و صرفاً به­‌عنوان نماینده سازمان مرکزی در مناطق به امور حاکمیتی اشتغال می‌یابند سایر امور غیرحاکمیتی در صلاحیت سازمان‌های مناطق نیز به شرکت‌های قابل واگذاری، سپرده می‌شود و در مرحله بعد شرکت‌های مذکور نیز از طریق قرارداد اجاره طولانی­‌مدت به بخش خصوصی واگذار می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Privatization Model of Administrative Framworke of Free Trade Zones

نویسندگان [English]

  • Goodarz Eftekhar Jahromi
  • Ebrahim Rezvani
Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Establishment of free trade zones is one methods ofattracting the forogn direct investment that can leads to facilitating the free economic and help to promotion and development. In this way the administrative structure of free trade zones are very important. According to Iranian law free trade zones are administrate by a govermemntal compant which has all governmental authority excep military affairs. After considering act of the implementation of principle 44 of Iranian constitution it seems that after removing some barriers, privatization can occurred in this area. Privatization can be occured at two levels. At the first level, with reconstraction of stracture of zones, some soverign duties of all of Iranian free zones confered to a constrated and unit organization and current organizations of zones changed to very smaller organizations and as representatives of central organization do soverign duties. Other subjects and affaires must confer to some transferable companies and in the second level, management of such companies can be transferred to the private sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Free Trade Zone
  • Free Ttrade Zone Organization
  • Privatization
  • Transfer of Mangement
 
1. اثنی­عشری، ابوالقاسم و اعتمادنیا، محسن (1390). مقایسه تئوریک انواع روش­های خصوصی­سازی و قابلیت به‌کارگیری این روش‌ها در واگذاری مراکز تلفن به بخش خصوصی، مجله اقتصادی - ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، 1 و 2، 111-130.
2. اساسنامه سازمان‌های مناطق آزاد تجاری.
3. چشمی، علی (1389). الزامات و نتایج خصوصی­سازی (چاپ نخست). تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس.
4. دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران مصوب 1386.
5. دهخدا، علی­اکبر (1373). لغت‌نامه دهخدا (چاپ نخست) تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
6. سلطانی، علیرضا (1381). توسعه بندر آزاد گوادر: همکاری چینی – پاکستانی و آثار آن بر ایران، گزارش راهبردی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشحیص مصلحت نظام، قابل دسترس در:
http://www.csr.ir/departments.aspx?abtid=06&depid=44&semid=491
7. قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1372.
8. قانون اجرای سیاست­های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی مصوب 1386.
9. قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386.
10. قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی مصوب 1381.
11. کابلی­زاده، احمد (1384). خصوصی­سازی مردمی: کارآیی همراه با عدالت (چاپ نخست) تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
12. Al-Sanie, Abdolrahman Ibrahim (1991). The Adoption of Marketing Concept in The Operation of Free Trade zone: a Comparative Global Study (PhD Thesis), Unoversity of Sheffiled, UK.
13. Dorsati Madani (1999). A Review of the Role and Impact of Export Processing Zones, Policy Research Working Paper 2238, Trade, Development Research Group of World Bank.
14. Industry Development Division, Industry and Energy Department, and the Trade Policy Division, Country Economics Department of the World Bank (1992). Export processing zones.
15. Kofi Oteng Kufuor (1997). The Ghana Free Zone Act, Transnat'l Law, 10, 245-263.
16. Kusago, Takayoshi, (1998). Export Processing Zones: A Review in Need of Update, Social Protection Group of World Bank Paper No. 9802,.
17. Organisation for Economic Co-operation and Development (2007). Trade Policy Working Paper No. 53.
18. Watson, Peter (2001). Export Processing Zones: Has Africa Missed the Boat? Not yet!, Africa Region Working Paper Series No. 17.
19. Xiangming Chen (2009). The Evolution of Free Economic Zones and the Recent Development of Cross National Growth Zones, 19 International Journal of Urban & Regional Research, 19, 593-621.