بحران فزونی مصارف نسبت به منابع

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشگاه مالک اشتر

2 پژوهشگر، دانشگاه مالک اشتر

3 دانشجوی دکتری، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

     از آنجا که صندوق­‌های بازنشستگی از جمله نهادهای مهم و تأثیرگذار بر شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه به­شمار می­‌روند، مطالعه و بررسی دقیق مسائل پیش­ روی آنها اجتناب ناپذیر به­‌نظر می‌رسد. فزونی بیش از اندازة مصارف بر منابع که امروزه صندوق بازنشستگی کشوری با آن روبه‌­روست، چالشی بزرگ به‌­شمار می­‌آید که به‌­منظور ارائة راهکارهای مناسب، نیازمند شناخت دقیق شرایط و عوامل تأثیرگذار بر وضعیت آن هستیم. در پژوهش حاضر ابتدا تلاش شد تا عوامل کلیدی تأثیرگذار بر وضعیت صندوق بازنشستگی شناسایی شود و سپس با­استفاده از مدل­سازی دینامیکی در قالب روش تحلیل پویایی‌های سیستم، بحران فزونی مصارف بر منابع صندوق بازنشستگی در ابعاد کلان و استراتژیک مدل شده و با­استفاده از شبیه­سازی رفتاری، مورد تجزیه‌­و­تحلیل قرار گرفته است. نتیجه، مدلی است که بحران فزونی مصارف بر منابع صندوق بازنشستگی را توصیف کرده و با­استفاده از شبیه­‌سازی، رفتار آن را در افق زمانی 20 سال آینده پیش­بینی می‌­کند. با آزمون راهکارهای مختلف در محیط شبیه­‌سازی، سیاست­‌های پیشنهادی برای برو‌ن‌­رفت از وضعیت فعلی ارائه شده­‌است که عبارت‌­اند از: سیاست­‌های مرتبط با قوانین بازنشستگی و جمعیت، سیاست سرمایه­‌گذاری، سیاست ورود صندوق به بازار غیر دولتی، سیاست سرویس مشترک رفاهی و سیاست تغییر سازوکار فعلی صندوق. نتایج شبیه‌سازی نشان می‌­دهد سیاست­‌های سرمایه­‌گذاری و تغییرِ ساز و کار فعلی صندوق نسبت به سایر سیاست­‌ها مؤثرتر است و در بلند­مدت نیز تغییر سازوکار فعلی صندوق کارگشا خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

High Consuming Crisis in Proportion to Resources

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Fartookzadeh 1
  • Meisam Rajabi Nohooji 2
  • Sona Bairamzadeh 3
1 Associate Professor, Malek Ashtar University
2 Researcher, Malek Ashtar University.
3 Phd student, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

     Pension systems are one of vital components of every society; therefore identifying problems facing these systems seems inevitable. The exceeding amount of uses to sources is a major problem of pension systems in Iran that needs careful understanding of factors affecting the system in order to propose efficient policies. In this study, system dynamics approach is used to model pension system. According to our dynamic model, the proposed policies are: retirement and population policies, investment policy, nongovernmental market policy, welfare services policy and mechanism alteration policy. The results indicate that investment and mechanism alteration policies are the most efficient ones in the long run.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Security
  • Retirement
  • System Dynamics
  • Simulation
  • Public Policy
 
2. بادینی،حسن و عصمتی زینب (1390). زمینه­های تحقق اصول حاکم بر حقوق تأمین اجتماعی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامة علمی پژوهشی رفاه اجتماعی،44، 199-230.
3. بهزادی، حسین و شکوری مرتضی (1388). گزارش ارزیابی تعهدات و دارائی­های صندوق بازنشستگی کشوری در پایان سال 1387، واحد مطالعات و تحقیقات بیمه­ای مؤسسه حسابرسی صندوق بازنشستگی کشور.
4. حمیدی­زاده، محمدرضا (1392). پویایی های سیستم. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
5. دشتبان­فاروجی، مجید، صمدی، سعید، دلالی اصفهانی، رحیم و عبدالله میلانی مهنوش (1389). بهسازی نظام بازنشستگی و اثرهای آن بر توزیع درآمد : فقر و انباشت سرمایه با کاربردی برای ایران، اقتصاد-جستارهای اقتصادی، 14، 117-152.
6. روغنی­زاده،مصطفی(1384). تحلیل ریاضی بر وضعیت صندوق­های بازنشستگی ایران و طراحی سیستم بهینه برای صندوق­های یادشده، انتشارات صحفی، تهران.
7. سوشیل (1387) پویایی­های سیستم، ترجمه ابراهیم تیموری، علیرضا نورعلی و نریمان ولی­زاده، تهران، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.
8. شکوری، مرتضی (1388). آثار تغییرات ساختار سنی جمعیت ایران بر صندوق بازنشستگی کشوری، واحد مطالعات و تحقیقات بیمه­ای مؤسسه حسابرسی صندوق بازنشستگی کشور.
9. عطاریان، ایراندخت (1389). تامین مالی هزینه­های طرح­های بازنشستگی همراه با افزایش طول عمر، سن بازنشستگی چگونه باید تغییر نماید؟. واحد مطالعات و تحقیقات بیمه­ای مؤسسه حسابرسی صندوق بازنشستگی کشور.
10. کاظمی‌پور، شهلا (1389). توسعه و مناسبات جمعیتی در ایران: با رویکرد آینده‌نگر، فصلنامه  علمی- تخصصی برداشت دوم، 11 و 12، 75-108.
11. مدرسی­عالم، زهره (1390).نگاهی به روش­های اصلاح نظام بازنشستگی و چارچوب کلی اصلاح آن در کشور، مجله اقتصادی –ماهنامه بررسی مسائل و سیاست­های اقتصادی، 12، 123-130.
12. نیرومند، محمدرضا (1386). معرفی طرح­های بازنشستگی. واحد مطالعات و تحقیقات بیمه­ای مؤسسه حسابرسی صندوق بازنشستگی کشور.
13. Ceresia, F. (2006). The Retirement and Early Retirement Behaviour in Italy: A System Dynamics Approach, In Proceedings of the 24th International Conference of the System Dynamics Society, Nijmegen, the Netherlands, 23-27 July 2006 (pp. 53–91). System Dynamics Society.
14. Ghaffarzadegan, N.Lyneis J.& Richardson GP. (2011). How Small System Dynamics Models Can Help the Public Policy Process. System Dynamics Review, 27(1), 22-44.
15. Gharakhani, A. (2009). Towards a better understanding of pension systems In Proceedings of the 27th International Conference of the System Dynamics Society Albuquerque, New Mexico,USA, 26-30 July 2009 (pp. 55–64). System Dynamics Society.
16. Karlstrom, A.   Palmeb, M.& Svenssonc I. (2004). A dynamic programming approach to model theRetirement behaviour of blue-collar workers In Sweden.  Journal of applied econometrics, 19 (6), 795–807.