%0 Journal Article %T تراژدی منابع مشترک در استفاده از منابع آب‌های زیر زمینی در بخش کشاورزی %J فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی %I انجمن مدیریت راهبردی ایران %Z 2228-6853 %A مقدم منش, مهدی %A پورمعصومی لنگرودی, سعید %D 2020 %\ 06/21/2020 %V 11 %N 42 %P 77-98 %! تراژدی منابع مشترک در استفاده از منابع آب‌های زیر زمینی در بخش کشاورزی %K آب‌های زیر زمینی %K کشاورزی %K پویایی سیستم %K اثر ارتجاعی %K تراژدی منابع مشترک %R %X در حال حاضر بسیاری از کشورها از جمله ایران در وضعیت تنش آبی بسیار بالا قرار دارند. بر اساس آمار موجود، بخش کشاورزی مسئول مصرف بیش از 90 درصد از آب‌های مصرفی در ایران است. تا به امروز تقاضای در حال افزایش آب در بخش کشاورزی با استخراج از منابع آب‌های زیر زمینی تامین شده است. ناگفته پیداست که این روند نمی‌تواند برای مدتی طولانی پایدار بماند. هدف اصلی این مطالعه یافتن ریشه اصلی این مشکل بوده و به ارزیابی راه حل های پیشنهادی برای مقابله با این مساله می پردازد. مدل ارائه شده این مقاله بر اساس نظریه "تراژدی منابع مشترک" است و در آن توضیح داده می‌شود که چگونه تلاش کشاورزان برای حداکثر کردن منافع خود تبدیل به تهدیدی جدی برای پایداری منابع آب‌های زیر زمینی شده است. در ادامه، از مدل برای ارزیابی استراتژی‌های مختلف جهت مدیریت آب‌های زیر زمینی استفاده خواهد شد. در پایان نتایج ذیل به دست آمده‌اند: (1) بازدهی آبیاری یک نقطه اهرمی است و با افزایش بازدهی از 40 درصد به 45 درصد می‌توان به طور قابل توجهی این مشکل را درمان نمود، لذا دولت می‌بایست تمرکز خود را بر روی بهبود بازدهی آبیاری بگذارد، البته به طور همزمان می‌بایست برای کنترل اثر ارتجاعی از افزایش زمینه‌ای زیر کشت و افزایش زمینه‌ای زیرکشت محصولات با مصرف آب بالا جلوگیری شود (2) هیچ راه‌حلی به تنهایی برای حل این معضل وجود ندارد و می‌بایست اقدامات متنوعی به صورت همزمان انجام گیرد. %U https://www.smsjournal.ir/article_111610_c3cca34b89391be0a08721a1af4b7124.pdf